Sự bùng nổ nhập khẩu điều trong hai tháng đầu năm 2023 có thể là do nguồn cung điều dồi dào tại Campuchia, nơi đang vào mùa điều.
Ngành điều chứng kiến mô hình thương mại bất thường trong hai tháng đầu năm 2023 khi Việt Nam nhập khẩu ròng gần 7 triệu USD hạt điều.
Dữ liệu thương mại cho thấy Việt Nam đã mua 272.000 tấn điều từ nước ngoài trong tháng 1 và tháng 2, phần lớn đến từ Campuchia.
Tổng cục Hải quan (GDC) cho biết thâm hụt thương mại này là bất thường do Việt Nam là nước xuất khẩu hạt điều, đã xuất khẩu ròng khoảng 400 triệu USD hạt điều vào năm ngoái.
Đây không phải là lần đầu tiên các mô hình thương mại bất thường tấn công lĩnh vực này. Trên thực tế, ngành này cũng bị thâm hụt thương mại khoảng 500 triệu USD vào năm 2021, mức thâm hụt đầu tiên trong ba thập kỷ.
Cơ quan hải quan đã xem xét sự thiếu hụt và phát hiện ra một số gian lận thương mại đằng sau sự không điển hình. Hai kẻ lừa đảo đã bị đưa ra tòa và tất cả hàng hóa nhập khẩu của chúng đều bị kiểm tra.
GDC lo ngại rằng mô hình thương mại bất thường vào đầu năm 2023 có thể liên quan đến các hành vi gian lận tương tự đã gây ra thâm hụt hai năm trước.
Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) Bạch Khánh Nhựt, việc bùng nổ nhập khẩu điều trong 2 tháng đầu năm 2023 có thể do nguồn cung điều dồi dào tại Campuchia khi đang vào mùa điều.
Sự gần gũi về địa lý của Campuchia với Việt Nam cho phép các thương nhân Campuchia phải chịu ít chi phí xuất khẩu hạt điều sang Việt Nam hơn so với các nước khác, chẳng hạn như Ấn Độ. Điều này đã dẫn đến một con số đáng kinh ngạc là 99% hạt điều của Campuchia được chuyển đến nước láng giềng.
“Với tỷ suất lợi nhuận cao hơn và các phương thức thanh toán dễ dàng hơn, không có gì ngạc nhiên khi phần lớn hạt điều của Campuchia được xuất khẩu sang Việt Nam”, ông Nhựt nói.
Phó chủ tịch cho rằng nhập siêu những tháng đầu năm 2023 không phải là bất thường bởi thương nhân Việt Nam có xu hướng tăng mua điều từ Campuchia khi nguồn cung dồi dào.
Trong khi đó, nhiều nước nhập khẩu điều, trong đó có Tanzania và Mozambique, vẫn chưa ký được hợp đồng với thương nhân Việt Nam trong thời gian này. Do đó, còn quá sớm để đưa ra bất kỳ kết luận nào về mô hình thương mại tổng thể cho năm 2023.
Về gian lận thương mại, ông không loại trừ khả năng xuất hiện tình trạng buôn lậu hạt điều trong tháng 1 và tháng 2. Ông tiết lộ rằng những kẻ buôn lậu có thể đã sử dụng các phương tiện có tải trọng dưới 7 tấn để vận chuyển hạt điều vào nước này.
Tuy nhiên, mức độ của vấn đề vẫn chưa rõ ràng vì Nhựt không có đủ dữ liệu để cho biết bao nhiêu hạt điều nhập khẩu là hàng lậu.
Với mục tiêu đảm bảo vị trí cao hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu, VINACAS đang xây dựng một lộ trình hình dung sự chuyển đổi trên diện rộng sang điều chế biến rộng rãi và canh tác nhiều trang trại hạt chất lượng cao hơn.
Động thái này dự kiến sẽ làm giảm sự phụ thuộc của ngành vào hạt điều nhập khẩu và cho phép các nhà sản xuất tăng thêm giá trị cho hạt điều của họ, từ đó đạt được sự công nhận quốc tế lớn hơn.
Theo dữ liệu thương mại, Việt Nam đã xuất khẩu 61.500 tấn hạt điều trong hai tháng đầu năm 2023, thu về khoảng 353 triệu USD. Con số này thấp hơn 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Hoa Kỳ là nước nhập khẩu lớn nhất với 15.858 tấn, tiếp theo là Hà Lan với 5.714 tấn và Trung Quốc với 5.118 tấn.
VNS
Commentaires