Theo Vinacas, Việt Nam cần sớm đàm phán, ký kết các hiệp định thương mại song phương với các nước châu Phi. Theo đó, miễn thuế xuất nhập khẩu cho hàng hóa của nhau, trong đó có điều thô xuất khẩu từ châu Phi sang Việt Nam.
Chế biến hạt điều. Ngành điều Việt Nam đã có giá trị xuất khẩu hàng năm khoảng 3,5-3,8 tỷ USD. — Ảnh TTXVN/VNS
Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) vừa có công văn gửi Bộ Công Thương kiến nghị đánh thuế điều nhân nhập khẩu từ châu Phi để bảo hộ chế biến điều trong nước.
Theo Vinacas, Việt Nam cần sớm đàm phán, ký kết các hiệp định thương mại song phương với các nước châu Phi. Theo đó, miễn thuế xuất nhập khẩu cho hàng hóa của nhau, trong đó có điều thô xuất khẩu từ châu Phi sang Việt Nam.
Trong trường hợp không đạt được thỏa thuận thương mại song phương, Việt Nam nên áp thuế nhập khẩu 25% đối với hạt điều nhân như Ấn Độ, Vinacas cho biết.
Ấn Độ áp thuế nhập khẩu 25% đối với các sản phẩm của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này để bảo vệ ngành điều trong nước. Trong khi đó, Việt Nam chưa có biện pháp bảo hộ sản xuất trong nước tương tự.
Hiện các nước châu Phi trồng điều đang phát triển công nghiệp chế biến điều, hạn chế dần xuất khẩu điều thô bằng cách áp thuế xuất khẩu cao.
Ngoài ra, họ đưa ra nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ để thu hút đầu tư vào các nhà máy chế biến hạt điều, trong đó có việc miễn thuế xuất khẩu điều nhân.
Nhiều doanh nghiệp đã tận dụng lợi thế đó để xây dựng nhà máy sơ chế tại các nước châu Phi để sản xuất điều nhân xuất khẩu được miễn thuế.
Hiện nay, các doanh nghiệp nhập khẩu điều nhân vào Việt Nam chủ yếu là các doanh nghiệp FDI.
Trong khi đó, doanh nghiệp Việt Nam phải đầu tư 100-500 tỷ đồng cho nhà máy chế biến hoàn chỉnh từ hạt điều thô đến nhân. Họ phải nhập khẩu điều thô với giá cao do châu Phi áp thuế xuất khẩu điều thô và miễn thuế xuất khẩu điều nhân. Điều đó khiến các doanh nghiệp Việt Nam mất đi lợi thế cạnh tranh.
Nếu doanh nghiệp FDI nhập khẩu điều nhân từ châu Phi thì dây chuyền chế biến của các nhà máy trong nước chỉ chạy được 20% các công đoạn từ chế biến điều thô đến thành phẩm, gây lãng phí đầu tư dây chuyền và nhân công.
Trong khi đó, cả điều thô và nhân điều nhập khẩu vào Việt Nam để chế biến sản phẩm xuất khẩu đều được miễn thuế, theo Vinacas.
Phó Chủ tịch Vinacas Bạch Khánh Nhựt cho biết, ngành điều Việt Nam có giá trị xuất khẩu hàng năm khoảng 3,5-3,8 tỷ USD nên đã nhiều năm trở thành nước sản xuất, xuất khẩu điều hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, khó khăn trong việc nhập khẩu điều thô để chế biến đã ảnh hưởng đến sản xuất và xuất khẩu mặt hàng này.
Với tình hình này, các doanh nghiệp chế biến lớn của Việt Nam phải giảm công suất, tập trung vào một số công đoạn của dây chuyền chế biến hạt điều để duy trì hoạt động.
Do đó, việc tiêu thụ điều thô của Việt Nam sẽ ngày càng khó khăn. Mặt khác, việc các nhà máy chế biến của Việt Nam giảm công suất dẫn đến diện tích trồng điều bị thu hẹp, ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn hộ trồng điều.
Theo Vinacas, hai tháng đầu năm 2023, Việt Nam nhập khẩu khoảng 10.160 tấn điều nhân, tương đương gần 44.000 tấn điều thô.
Năm 2022, Việt Nam nhập khẩu 78.583 tấn điều nhân, tương đương gần 350.000 tấn điều thô – lớn hơn tổng sản lượng điều thô Việt Nam sản xuất trong một năm.
VNS
Comments